Yeni doğan hayvanlar ruminant özelliği taşımazlar ve tek mideli hayvanlar gibi değerlendirilmelidirler. Buzağı doğduğunda dört mide içerisinde en gelişmiş olanı abomasumdur ve diğer midelerin toplamının iki katı kadar bir hacime sahiptir.
- Emilen kolostrum yada süt zaten henüz gelişmemiş olan rumen ve retikuluma hiç uğramadan emme refleksi ile birlikte oluşan sulkus osefagikus yoluyla doğrudan abomasuma gider. Sulkusun oluşumunda süt en iyi stimulandır. Glikoz ve sodyum bikarbonat çözeltileri de refleks oluşumunda etkilidirler.
- Süt ağızda tükrük lipazı ile karşılaşır. Abomasumda renin enziminin etkisi ile pıhtılaşır Pepsin enziminin ilk günlerde aktif olduğu bilinmektedir. Laktaz enzimi de aktiftir böylece buzağılar sütü büyük ölçüde sindirebilirler.
- Rumenin gelişimi hayvanın tükettiği kuru yem miktarına bağlıdır. Kısa zamanda katı yemlere geçilerek ön midelerin gelişimini sağlamak gerekir.
A-) Doğum Sonrası Besleme ve Kolostrum
- Doğumu izleyen ilk 15 dakika - 4 saat içerisinde mutlaka kolostrum alması sağlanmalıdır. Günlük olarak verilecek kolostrum miktarı doğum ağırlığının % 10-12 si kadar olmalıdır. Bu miktarın yarısı ilk 4-6 saat içerisinde verilmeye çalışılmalıdır
- Öğün sayısı artırılarak buzağıların yeterli miktarda ağız sütü tüketmeleri sağlanmalıdır.
- Kolostrumun doğumu takiben mümkün olduğunca kısa sürede verilmesi mutlaka gereklidir:
- kolostrumdaki antikor titresi,
- immunoglobulinlerin parçalanmadan absorbe edilebilmesi,
- tuzlar sürgüt etki yaratarak mekonyumun kısa sürede dışarı atılmasını sağlar,
- yavrunun ilk günlerdeki besin madde ihtiyaçlarını tam olarak karşılar.
- Ağız sütünün bileşimi annenin kuru dönem beslenmesi ile de yakından ilgilidir. Kuru dönemin kısa tutulması ağız sütünde immünglobulin miktarını azaltır. Kuru dönemde vitamin yönünden yetersiz beslenme ağız sütünde vitamin konsantrasyonunu olumsuz etkiler. Ağız sütündeki immunglobulin konsantrasyonu hayvanın yaşı ilerledikçe artar.
- Buzağılar doğar doğmaz ya da en geç 24 saat içerisinde annelerinden ayrılmalıdır.
- ilk 3 gün mutlaka kolostrum verilmelidir.
- Kolostrum döneminden sonra da bir süre daha sıvı gıdalarla beslenilmelidir.
- Sıvı gıda olarak taze süt, yağsız süt, ekşitilmiş kolostrum, mastitisli ve antibiyotik uygulanmış hayvanlardan elde edilen sütler ve süt ikame yemleri kullanılabilir. Süre ise 1-3 ay arasında değişebilir.
- Temizlik ve hijyene dikkat edilmelidir.
- soğuk aylarda sıvı gıdalar ılıtılarak verilmelidir.
- Artan kolostrum dondurularak, buzdolabında saklanarak yada ekşitilerek daha sonraları da kullanılabilir.
- Yağlı veya yağsız sütle besleme programları takip edilebilir.
- Ekonomik olması halinde Süt İkame Yemi ( Buzağı Maması ) ile Besleme daha hijyenik ve kontrollü bir yöntemdir.
- Mamalarda %35-50 arasında yağsız süt tozu bulundurulmalıdır. Bu nedenle mamanın fiyatı daha çok süt tozu fiyatına bağlıdır.
- Buzağı mamalarının en az %22 ham protein ve %10 yağ ihtiva etmesi gerekir. Protein kaynağı olarak süt ürünleri yada soya proteini kullanılmalıdır. Sadece bitkisel kaynaklı proteinlerden olumlu sonuç alınmamaktadır. Yağ oranı %20'ye kadar çıkartılabilir.
- Buzağı mamasının kalitesi kullanılan protein kaynağına bağlı olarak değişir. Bu kaynakları 3 sınıfta toplamak mümkündür.
- 1. Sınıf Protein Kaynakları: Yağsız süt tozu, yağlı süt tozu, Kurutulmuş peynir altı suyu, laktozu alınmış peynir altı suyu, kazein, süt albumini
- 2. Sınıf Protein Kaynakları: Saflaştırılmış soya proteinleri, Soya konsantreler ve soya izolatları
- 3. Sınıf Protein Kaynakları: Balık protein konsantreleri, mayalar, yulaf unu, buğday unu
|
