C-) Erken Sütten Kesme
- Buzağılar 3 hafta gibi kısa bir sürede sütten kesilebilir. Fakat zorunlu olmadıkça süreyi bu kadar kısaltmamak gerekir. Çünkü bakım ve beslemede çok fazla titizliğe gerek duyulmaktadır. Çoğu yetiştiriciler erken sütten kesimde 4-8. haftaları tercih etmektedirler. Erken sütten kesimde kriter olarak yaş yerine tüketilen starter yemi miktarının alınması daha uygun olur. Bir buzağı 500-700 g starter yemi tüketebiliyorsa sütten kesim için uygun zaman gelmiş demektir.
Sağlıklı buzağı yetiştirilmesinde dikkat edilmesi gereken noktalar
- 1. Süt ya da diğer sıvı gıdalar fazla verilmemelidir.
- 2. Günde iki öğün süt verilmeli, öğün sayısı artırılmamalıdır. Sıvı gıdaların iki öğünde verilmesi hayvanların günde iki defa gözlenme imkan verdiği için tercih edilmelidir.
- 3. Soğuk mevsimlerde hayvanın enerji ihtiyacının artacağı göz önüne alınmalıdır. Bu nedenle soğuğun şiddetine göre hayvana verilecek süt miktarı 1.5 katına kadar, öğün sayısı ise 3'e çıkartılabilir.
- 4. Buzağı kayıplarının en büyük nedeni olarak ishaller gösterilmektedir. İshallerin tedavisinde erken davranmak oldukça önemlidir. İshal görülüyorsa verilen süt miktarı azaltılır hatta şiddetli vakalarda süt hiç verilmez. İshalin kayboluşuna bağlı olarak 3-6 öğün sadece, su ile hazırlanmış elektolit solüsyonlar günde canlı ağırlığının %10'unundan az olmayacak şekilde verilir.
- 5. Sıvı gıdalar 37.5°C sıcaklıkta verilmelidir.
- 6. Her türlü hijyene dikkat edilmeli ( Emzik, kova, bakıcı vs)
- 7. Barınağın sıcaklığı 16°C'den fazla olmamalıdır.
- 8. Temiz ve kuru altlık kullanılmalıdır.
- 9. Buzağıların barındırıldığı yerler kalabalık olmamalıdır. Her buzağı için en az 2.2 m2 yer olmalıdır.
- 10. Vitamin yetersizliğine karşı önlem olarak doğumdan hemen sonra enjektabl vitamin uygulaması yapılmalıdır.
- 11. Su içerikleri yüksek silaj ve taze mera otları, yem tüketimini sınırlayacağından büyümeyi olumsuz yönde etkiler. Bu nedenle 3 aylık yaştan daha küçük hayvanlara verilmesi tavsiye edilmez.
- 12. Buzağılara temiz ve taze su 4. günden itibaren verilir. Özellikle sıcak havalarda sınırlı miktarda sıvı yemleme yapılan buzağılara mutlaka su verilmelidir. Sıvı yemler yanında su verilen hayvanlarda starter yem tüketiminin daha fazla olduğu ve hayvanların performansının daha iyi olduğu gözlenmektedir.
D-) Buzağı Başlangıç Yemleri
- Buzağı yetiştiriciliğinde amaç bir an önce ön mideleri geliştirerek pahalı bir yem maddesi olan süt yada süt ikame yemlerinin kullanımını en aza indirmektir. Bu amaçla sıvı gıdalar yanında hayvanlara 4. günden itibaren kaliteli kaba yemler ve buzağı başlangıç yemi verilmeye başlanır. Starter yemi verilmesine ilk 10-12. günde mutlaka başlanmış olması gerekir. Bu sırada az miktarda tane mısır yada yulaf verilmesinin rumen gelişimi üzerine olumlu etkide bulunduğu da bildirilmektedir.
- Buzağı başlangıç yemlerinin kaliteli ve lezzetli, çok fazla inceltilmemiş, enerji ve protein bakımından zengin olması arzu edilir. Protein miktarı % 18 den az olmamalı hatta erken sütten kesim planlanmış ise HP miktarı % 20'ye çıkarılmalıdır. Yeme % 5 oranında melas ilave etmekle hem lezzet artırılır hem de tozlanmanın önüne geçilmiş olur. Başlangıç yemleri 12 haftalık süt emme döneminde günde 2.5-3 kg'ı geçmemek üzere verilebilir.
E-) Süt Danası Yetiştiriciliği
- Yoğun şekilde süt ve süt ikame yemi kullanılarak yapılan bir yetiştiriciliktir. Hedeflenen canlı ağırlık 3-4 aylık yaşta 150-200 kg'dır. Çok açık renkte et elde edilmek istendiğinden hayvanın hareketi mümkün olduğunca kısıtlanır. Katı yemler verilmez. Sonuçta yaklaşık 10 kg süt ile ya da 1.3-1.5 kg süt ikame yemi ile 1 kg canlı ağırlık artışı elde edilebilir. İshale neden olmayacak şekilde yüksek miktarlarda süt kullanılabilir. Yaş ilerledikçe osefagal refleks kaybolabilir. Refleksi sürekli aktif tutabilmek için hayvanın doğumundan itibaren sürekli olarak yaklaşık aynı saatlerde beslenmesi ve sıvı gıdaların aynı sıcaklıkta ve aynı hazırlanış şekli ile verilmesi gerekir.
F-) Genç Damızlık ve Boğaların Besin Madde İhtiyaçları
- Damızlık olarak ayrılacak buzağılarda süt emme döneminin uzatılması tavsiye edilebilir. Yaklaşık 12- 16 hafta süren buzağılık döneminde genç sığırlar günde ortalama 700-800 g günlük canlı ağırlık artışı göstererek dönem sonunda yaklaşık 120-130 kg'a ulaşır. Bu dönem içerisinde erkek ve dişi buzağıların gelişmesinde önemli bir farklılık gözlenmez. Takip eden dönemlerde ise erkekler daha fazla yem tüketerek daha yüksek canlı ağırlık kazanırlar. Genç sütçü boğa adaylarının serbest olarak yemlenerek seksüel olgunluğa ve sperm üretimine bir an önce başlamaları teşvik edilmelidir.
- Dişi damızlıklarda kaliteli kaba yemler ve konsantreler erken yaşta yeterli miktarda verilerek büyüme teşvik edilmelidir. Ancak sütçü düvelerin aşırı yağlandırılması onun ilerdeki süt verimini olumsuz yönde etkileyecektir. Aşırı yağlanma özellikle meme bezlerinin gelişimine engel olmaktadır. Bu nedenle süt emme döneminden sonra ağırlık artışı yavaş yavaş 500 g'a kadar düşürülmeli ve cinsel olgunluk yaşı kontrol altına alınmalıdır.
|
